ارائه یک روش جدید برای تخمین خواص مخزن با استفاده از آماره های فرکتال در یکی از مخازن نفتی ایران

توصیف صحیح ناهمگنی­های خواص مخزن(تخلخل، درجة اشباع آب ونفوذپذیری) نقش مهمی در پیش­بینی درست تولید هیدروکربن در مخازن زیرزمینی دارد. متاسفانه نمی­توان تنها با چند چاه اکتشافی توزیعات و ناهمگنی­های خواص مخزن را در مقیاس بزرگ حجم مخزن شناخت. در چنین مواردی یکی از روش­های بسیار مؤثر و جدید در توصیف و شناسایی توزیعات خواص مخازن در صورت نا کار آمدی روش­های زمین آماری، استفاده از روش­های فرکتالی است.      در این مقاله سعی شده است با ترکیب روش­های هندسه فرکتال (برای توصیف جزئیات) و زمین آمار (برای توصیف کلیات) توزیعات واقع بینانه خواص مخزن برای سه چاه مجاور در یک مخزن نفتی بزرگ در جنوب ایران آزمایش و تولید شود. روال این تحقیق بدین صورت است که ابتدا با استفاده از داده­های پتروفیزیکی و مغزه­های سنگی، واحدهای سنگی مخزن که شامل کربنات، ماسه­سنگ و شیل است با بکارگیری روش­های تجزیه و تحلیل چند متغیره آماری تفکیک و ارتباط آنها در بین این سه چاه مشخص شد. سپس مقادیر تخلخل ،درجه اشباع آب و نفوذپذیری برای هر چاه محاسبه و در صورت لزوم تخمین زده شد. در هر یک از نواحی تفکیک شده طول همبستگی­های عمودی و قائم، با بکارگیری آنالیز واریوگرام و مقادیر ناهمگنی­های عددی با استفاده از آنالیز r/s بدست آمد. سرانجام توزیعات دو بعدی احتمال­پذیر خواص مخزن در فاصله بین چاه های مورد مطالعه با ترکیب روش کریجینگ و نویس­های فرکتالی آماری بطور واقع بینانه­ای تولید شد. در مرحله کنترل نیز نتیجه نسبتا خوبی مخصوصاً برای پارامترتخلخل با خطای نسبی 93/4 درصد بدست آمد.       در نهایت با استفاده از توزیعات فرکتالی بدست آمده می­توان ناهمگنی­های خواص مخزن را با دقت بیشتری از لحاظ ارتباط دقیق بین منافذ نمایش و از آن بعنوان ورودی مناسب و بهینه در شبیه­سازی­های حرکت سیال محیط متخلخل استفاده کرد.